Η Δράμα της Παραγωγής

του Χρήστου Τελλίδη*

Γεωργία και Κτηνοτροφία, τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Δράμας

Ο νομός Δράμας για αρκετές δεκαετίες είναι παραμελημένος και αποκομμένος από την υπόλοιπη Ελλάδα. Με ευθύνη τόσο των εκλεγμένων ηγεσιών του τόπου, όσο και όλων ημών που τόσα χρόνια εκλέγουμε τις ηγεσίες αυτές για να μας εκπροσωπήσουν. Ωστόσο, πάλι, οι προσωπικές ευθύνες του καθενός μας είναι εξίσου σημαντικές διότι, πράξαμε ότι μπορούσαμε προκειμένου να απαξιώσουμε την παραγωγική διαδικασία. Μας πείσανε, οι πολιτικές ηγεσίες και οι οικονομικές αγορές με τον εύκολο δανεισμό, ότι μπορούμε να πλουτίσουμε δίχως να εργαστούμε, χωρίς να παράγουμε, με τρόπο εύκολο. Η κατάσταση αυτή πρέπει να αλλάξει.

Ο νομός Δράμας.............. 

συγκαταλέγεται στους τέσσερις μεγαλύτερους κάμπους της χώρας, μεταξύ αυτών της Λάρισας και των Έδεσσα – Νάουσα. Μια στροφή σε δυναμικές καλλιέργειες όπως, οι Φακές, τα Ρεβίθια, τα Λεμόνια, τα βότανα, το τσάι, τα σκόρδα, τα αρωματικά φυτά, τα λουλούδια κτλ., θα μπορούσαν να επανεντάξουν την περιοχή μας στη γεωργική παραγωγή με υψηλές προσδοκίες. Καλλιέργειες με μεγάλες οικονομικές αποδόσεις, αλλά και ζήτηση, στα πλαίσια απεξάρτησης από τις κοινοτικές επιχορηγήσεις, που ούτως ή άλλως σε μερικά χρόνια λήγουν, μπορούν να ξεκινήσουν στη Δράμα προσφέροντας εναλλακτικές παραγωγές. Καλλιέργειες που κτυπούν τις εισαγωγές και αυξάνουν τις ελληνικές εξαγωγές. Η ελληνική γη μπορεί να καλύψει τις εγχώριες καταναλωτικές ανάγκες, με προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας και ποιότητας. Ωστόσο, πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί σε αυτή την κατεύθυνση διότι, παραμονεύουν αρκετοί κίνδυνοι. Οι λεγόμενες «δυναμικές καλλιέργειες» δεν αποτελούν πανάκεια, ούτε και τη σωτηρία της γεωργικής παραγωγής. Πρέπει, η όποια στροφή προς αυτή την κατεύθυνση να συνοδεύεται απαραιτήτως από οικονομική σύμπνοια παραγωγής-ζήτησης, διασφαλίζοντας την προώθηση του παραγόμενου προϊόντος προς την αγορά και τον τελικό καταναλωτή.

Οι μονοκαλλιέργειες (πατάτα, σιτάρι, καλαμπόκι κτλ.) επί πολλά συναπτά έτη δημιουργούν πολλαπλά προβλήματα στο χωράφι και την παραγωγή. Αποστραγγίζουν τη γη από μέταλλα και ουσίες και μειώνουν την παραγωγικότητα της γης, πράγμα που αρρωσταίνει τελικά το χωράφι. Η πλήρης απεξάρτηση από μονοκαλλιέργειες, για την περιοχή μας, θα ήταν σαφώς μια λανθασμένη κίνηση, στο βαθμό που η Δράμα παράγει επώνυμα αγροτικά προϊόντα όπως, η «πατάτα και τα φασόλια Κάτω Νευροκοπίου», τα «φουντούκια Δράμας» (για τους παλαιότερους εξ’ ημών), τα «κρασιά» και τα «τσίπουρα» κα. Συνεταιριστικές πρωτοβουλίες – με νέους όρους και σε πραγματικές βάσεις – που θα καθετοποιούν, στο μέγιστο την παραγωγική διαδικασία μέχρι και την τυποποίηση και διάθεση του τελικού προϊόντος, παρακάμπτοντας τους μεσάζοντες προς όφελος του παραγωγού και του τελικού καταναλωτή, είναι σήμερα πιο απαραίτητες από ποτέ.

Ο νομός της Δράμας είναι η πρώτη παραγωγική περιοχή της χώρας σε κτηνοτροφικά προϊόντα. Πρέπει να γνωρίζουν οι Δραμινοί, για παράδειγμα, πως οι τιμές των αμνοεριφίων του Πάσχα πανελλαδικά καθορίζονται κάθε χρόνο από τις τελικές τιμές που δίνουν οι Δραμινοί παραγωγοί στη Λαχαναγορά της Δράμας, δύο βδομάδες περίπου πριν το Πάσχα. Η χώρα σήμερα παράγει, μετά βίας, μόλις το 30% περίπου της συνολικής κατανάλωσης ενώ, το 70% εισάγεται από Ολλανδία, Γαλλία και Γερμανία κυρίως. Πέρα από τα ποιοτικά χαρακτηριστικά, ο νομός Δράμας θα μπορούσε με τις κατάλληλες προϋποθέσεις, να στραφεί προς την παραγωγή κρέατος και γάλακτος, ακόμα και με καινοτόμους τρόπους. Π.χ. ήδη σε περιοχές της Ελλάδας η κτηνοτροφία έχει στραφεί σε καινοτόμα προγράμματα, που καθιστούν την ελληνική κτηνοτροφία ανταγωνιστική, με τη σίτιση μόσχων με ρίγανη και άλλα βότανα παρέχοντας στην παγκόσμια αγορά μοσχαρίσιο κρέας υψηλό σε περιεκτικότητα Ω3.

Ωστόσο, το πρόβλημα της παραγωγής κρέατος και γάλακτος στη χώρα δεν αποτελεί τόσο η «ανταγωνιστικότητα» των προϊόντων αυτών με όρους «ποιοτικούς» αλλά, το γεγονός ότι ουσιαστικά η εγχώρια παραγωγή είναι σημαντικά μικρή. Αποτέλεσμα αυτού του γεγονότος είναι πως μπορούμε με τα κατάλληλα εργαλεία, αναπτυξιακά κίνητρα, να εκμεταλλευτούμε τις οικονομίες κλίμακας, που δημιουργούνται από την έλλειψη παραγωγικής διαδικασίας, ιδιαίτερα σε συνθήκες οικονομικής δυσπραγίας και ανασφάλειας.

Η γεωργία και η κτηνοτροφία είναι δύο κλάδοι που για την περιοχή της Δράμας κατέχουν σημαντικό ρόλο. Ο νομός μας ήταν και είναι μια αγροτική περιοχή ενώ, μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες, ο κύριος όγκος του πληθυσμού ήταν γεωργο - κτηνοτροφικός. Αν η Δράμα δεν εκμεταλλευτεί τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα στον τομέα της γεωργίας και της κτηνοτροφίας τότε, η ανάπτυξη και η έξοδος της περιοχής μας από την ύφεση θα αργήσει να έλθει για πολλές δεκαετίες ακόμα. Όσο πιο γρήγορα, όμως, αντιληφθούμε τα πλεονεκτήματά μας στους τομείς αυτούς, τόσο ταχύτερα θα συναντήσουμε την πολυπόθητη ανάπτυξη και την παραγωγική διαδικασία, που εκλείπουν έτη και έτι από τη Δράμα μας.

Ο Χρήστος Τελλίδης είναι απόφοιτος της Πολυτεχνικής Σχολής Μηχανολόγων – Μηχανικών Θες/νίκης, Πρόεδρος του Συλ. Φίλων του Τεχνολογικού Μουσείου Δράμας, στέλεχος της Ν. Δ. .