΄΄Κοινωνικοί Λαχανόκηποι ΄΄

του Δημήτρη Κισσούδη

Μετά τη δημιουργία του ΄΄Κοινωνικού Φαρμακείου΄΄, του ΄΄Κοινωνικού Παντοπωλείου΄΄ και του ΄΄Κοινωνικού Παζαριού΄΄ από τους διάφορους κοινωνικούς φορείς της πόλης μας, νομίζω ότι ήρθε η ώρα για τη δημιουργία και των ΄΄Κοινωνικών Λαχανόκηπων΄΄. Θέλω δε προκαταβολικά να επαινέσω την αξιόλογη πράγματι προσπάθεια που γίνεται από την Κοινωνία των Δραμινών Πολιτών για την απάμβλυνση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι πολίτες της Δράμας στους χαλεπούς και δύσκολους καιρούς που περνάμε όλοι μας. Και οι ¨Κοινωνικοί Λαχανόκηποι¨, νομίζω ότι, είναι μια πράξη υποστήριξης και αλληλεγγύης προς τους δοκιμαζόμενους πολίτες της Δράμας και μια συμβολή στο ξεπέρασμα της οικονομικής κρίσης.

Τι είναι όμως Οι ¨Κοινωνικοί ή Αστικοί ή Δημοτικοί Λαχανόκηποι ;

Είναι η παραχώρηση μικρών τεμαχίων γης μέσα ή γύρω από τις πόλεις, εκ μέρους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, έναντι συμβολικού ή όχι ενοικίου στους κατοίκους της περιοχής, για να καλλιεργήσουν τα δικά τους λαχανικά και φρούτα.

Η ιδέα δεν είναι καινοφανής, καθώς σε Ευρώπη και ΗΠΑ ακολουθείται εδώ και περισσότερα από 150 χρόνια. Οι ΟΤΑ μπορούν να επιλέξουν δημοτικές εκτάσεις, να τις προετοιμάσουν κατάλληλα για αγροτική καλλιέργεια και να προσφέρουν προς ενοικίαση τεμάχια 30 – 50 – 100 - 200 τ. μ., υπό την προϋπόθεση των εδαφολογικών και ατμοσφαιρικών αναλύσεων που θα διασφαλίσουν πως το συγκεκριμένο κομμάτι αστικής γης είναι κατάλληλο για γεωργική καλλιέργεια................................................

Α. Ωφέλειες - Πλεονεκτήματα των Κοινωνικών Λαχανόκηπων

• «Οι Κοινωνικοί Λαχανόκηποι είναι μια πάρα πολλή ωφέλιμη απασχόληση για τους δημότες
• Παρέχουν αφενός μεν την δυνατότητα να ασκηθεί κάποιος σωματικά και από την άλλη να παράγει προϊόντα που είναι ασφαλή 100%, γιατί γνωρίζει τι είδους χειρισμό έκανε σε αυτά τα προϊόντα
• Προσφέρονται ιδιαίτερα για αστικές περιοχές όπου οι άνθρωποι δεν έχουν τη δυνατότητα να διαθέτουν κάποια ιδιόκτητη έκταση, όπου θα μπορούσαν να καλλιεργούν διάφορα κηπευτικά, φρούτα και άνθη, κυρίως για δικιά τους προσωπική χρήση.
• Αξιοποιούνται οι λιγοστές αστικές και περιαστικές εκτάσεις που έχουν απομείνει αδόμητες.
• Διασφαλίζουν την επιβίωση σε ένα σημαντικό αριθμό πολιτών που είναι άνεργοι ή συνταξιούχοι ή ηλικιωμένοι
• Εξασφαλίζουν το δικαίωμά τους να παράγουν τη δική τους τροφή
• Παράγονται μαζικά τρόφιμα και εγγυώνται μια ποιοτική διατροφή
• Διαδραματίζουν και παιδαγωγικό ρόλο γύρω από την καλλιέργεια διαφόρων Οπωροκηπευτικών
• Διδάσκουν να σεβόμαστε την τροφή μας και το περιβάλλον, αλλά και σωστές καταναλωτικές συνήθειες
• H εξοικονόμηση χρημάτων. Υπολογίζονται περίπου 100 ευρώ το μήνα γιατί δεν θα χρειάζεται να αγοράσουν λαχανικά.
• Μπορούν να διαθέσουν το 10% της παραγωγής στο Κοινωνικό Παντοπωλείο σε άπορους πολίτες και σε άλλες αδύναμες ομάδες πληθυσμού
• Δίνουν επίσης τη δυνατότητα στις ομάδες αυτές να έρθουν κοντά στη φύση και να καλλιεργήσουν βιολογικά προϊόντα
• Παρέχουν την δυνατότητα διάσωσης, διάδοσης και καλλιέργειας ντόπιων ποικιλιών φυτών, που διαφορετικά θα χαθούν
• Aντιμετωπίζουν το «δαίμονα» της οικονομικής κρίσης με όπλο την… τσάπα κι άλλα γεωργικά εργαλεία
• Η κατανάλωση Τοπικών Προϊόντων συνδέεται άμεσα με τη μακροζωία και μάλιστα σε οικιακούς λαχανόκηπους, που καλλιεργούνται από τους ίδιους τους υπερήλικες!
• Με τους Κοινωνικούς Λαχανόκηπους επιχειρούμε μια παρέμβαση στο αστικό περιβάλλον διευρύνοντας τους ανοιχτούς χώρους και τους χώρους πράσινου, παρεμβαίνοντας έτσι στο Μικροκλίμα της περιοχής
• Πρέπει να επιστρέψουμε στη γη και στη φύση»

Β. Προϋποθέσεις Επιτυχίας

• Ο Δήμος προετοιμάζει το έδαφος στις εκτάσεις που προορίζονται για καλλιέργεια, συχνά σε διαφορετικές τοποθεσίες της πόλης, με εύκολη πρόσβαση, και οι πολίτες νοικιάζουν 30 ή 50 ή 100 τετραγωνικά μέτρα, όπου φυτεύουν τα λαχανικά της προτίμησής τους, τα οποία περιποιούνται και συγκομίζουν. Συχνά, μάλιστα, ο Δήμος παρέχει και την αναγκαία τεχνογνωσία, με ειδικά σεμινάρια σε όσους αναλαμβάνουν για «νεόκοπους» καλλιεργητές.
• Tο κίνητρο για τη δημιουργία ενός τέτοιου Λαχανόκηπου δεν είναι απλώς η εξοικονόμηση χρημάτων, αλλά και η ανάγκη για αγνά και υγιεινά προϊόντα.
• Τα έργα για την κατασκευή της Περίφραξης, για την Παροχή Νερού, θα πρέπει να αναλάβει ο Δήμος, όπως επίσης τη διάθεση μηχανημάτων, σπόρων και τεχνικής γνώσης
• Τέτοιου είδους κινήσεις εξαρτώνται από Δημάρχους που έχουν επαφή με τη ζώσα πραγματικότητα. Όπου υπάρχουν τέτοιοι Δήμαρχοι, νεωτεριστές και πρωτοπόροι, ( ελπίζω ένας από αυτούς να είναι και ο Δήμαρχος Δράμας ), που συμπεριλαμβάνουν στα προγράμματά τους τη δημιουργία Λαχανόκηπων, τέτοιες δραστηριότητες θα μπορέσουν να ευδοκιμήσουν
• Η σημερινή κρίση επιβάλλει μια άλλη συμπεριφορά
• Λαχανικά κατά παραγγελία και σε προσυμφωνημένες τιμές

Ο παραγωγός (συνήθως κηπευτικών) συγκεντρώνει παραγγελίες από έναν αριθμό πελατών και στη συνέχεια παράγει τα προϊόντα που του ζήτησαν και τα οποία τους παραδίδει σε προσυμφωνημένες τιμές και ποσότητες.

• Οι δικαιούχοι πρέπει να υπογράψουν τις σχετικές Συμβάσεις με το Δήμο Δράμας ότι παρέλαβαν προς χρήση τις εκτάσεις του Δημοτικού Λαχανόκηπου μαζί με τις «οδηγίες» του Δημάρχου Δράμας για την προστασία του χώρου, αλλά και του περιβάλλοντος, ως απαραίτητης προϋπόθεσης για τη συνεργασία των δύο πλευρών.
• Σε περίπτωση που οι ενδιαφερόμενοι είναι περισσότεροι θα γίνεται κλήρωση
• Αναγκαία προϋπόθεση για την καλλιέργεια των εκτάσεων αυτών είναι να γίνουν προηγουμένως οι απαραίτητες Εδαφολογικές και Ατμοσφαιρικές Αναλύσεις, έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι το συγκεκριμένο κομμάτι αστικής γης είναι κατάλληλο για γεωργική καλλιέργεια.
• Είναι απαραίτητη η διάθεση ενός Γεωπόνου από την Τοπική Αυτοδιοίκηση για την Γεωτεχνική στήριξη των κατοίκων.
• Δημιουργία του Λαχανόκηπου εντός του Αστικού ιστού της πόλης και όχι εκτός της πόλης

Ύπαρξη τακτικής αστικής συγκοινωνίας για τους ωφελούμενους του έργου, δωρεάν αν είναι δυνατόν ή και πρόσβασης στο Λαχανόκηπο με ποδηλατοδρόμους

• Κατασκευή Ατομικού Δικτύου Άρδευσης σε κάθε τεμάχιο με λάστιχα
• Επιλογή πεδινής επίπεδης έκτασης
• Αυτοί οι χώροι να δίνονται στους δημότες για μία καλλιεργητική περίοδο και από εκεί και πέρα είναι στην κρίση του Δήμου αν θα μπορέσει να την παραχωρήσει δωρεάν κ. ά

Τέλος επισημαίνεται εντελώς ιδιαίτερα ότι, η οικονομική κρίση και τα προβλήματα που δημιούργησε στους Έλληνες, καθιστούν σε πολλές περιπτώσεις αναγκαίους τους Κοινωνικούς Λαχανόκηπους.

Σήμερα στη χώρα μας λειτουργούν αρκετοί Κοινωνικοί Λαχανόκηποι, με πρωτοβουλίες Δήμων, ΚΑΠΗ, Συλλόγων, Κοινωνικών και Οικολογικών Οργανώσεων, Σχολείων και άλλων Φορέων. Ενώ στα «σκαριά» βρίσκεται η δημιουργία πολλών περισσότερων.

Δυστυχώς για μια ακόμα φορά καθυστερημένα, έστω και υπό την πίεση της οικονομικής κρίσης, θα πρέπει να επεκταθεί και στη χώρα μας, αλλά ειδικότερα και στη Δράμα, μια πρωτοβουλία με πολλά πλεονεκτήματα για τους Πολίτες, την Κοινωνία και το Περιβάλλον.

Δημήτρης Ι. Κισσούδης

Αντιπρόεδρος Εταιρείας Περιβάλλοντος – Πολιτισμού

( Ε.ΠΕ.ΠΟΛ. ) Δράμας - Καβάλας